Intervals

An Interval is the measure of the difference in pitch between any two musical sound.

 Intervalဆိုတာ ဂီတႏုတ္၂လံုး(သို႔) ဂီတသံႏွစ္ခုရဲ႕ အကြာအေဝး (သို႔) သံစဥ္နိမ့္၊ျမင့္ ျခားနားခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္ ။  interval အမ်ိဳးအစား ၂မ်ိဳးရွိပါတယ္ ။

Harmonic Interval & Melodic Interval

ေထာင္လိုက္(horizontal) ထပ္၍ ေရးသားတဲ့ noteအမ်ိဳးအစား မ်ားသည္ Harmonic interval မ်ားျဖစ္၍ ၊ အလ်ားလိုက္(vertical) ေရးသားတဲ့ noteေတြကေတာ့ Melodic interval မ်ားျဖစ္ပါတယ္။

 အတူတူ တျပိဳင္နက္တီးခတ္ၾကတဲ့ႏုတ္မ်ားက Harmonic interval မ်ားျဖစ္ၾကျပီး ၊ တစ္လံုးခ်င္း တီးခတ္တဲ့ႏုတ္မ်ားကေတာ့ Melodic interval မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္ ။

An Interval is named according to the degree and the number of half steps included .

Interval မ်ားကို ၄င္းတို႔ရဲ႔ degreeမ်ားႏွင့္ half step အေရအတြက္ကို မူတည္ျပီး ထပ္မံ၍ခြဲျခား ထားပါတယ္ ။ (စိတ္ရွည္ေပးေနာ္ :) )

ပထမဆံုးေတြ႔ရတဲ့ unison ဆိုတာ intervalအကြာအေဝး မရွိတဲ့အတြက္ သူ႔ကိုထည့္မစဥ္းစား ေသးပါဘူး ။ (ႏုတ္တစ္လံုးတည္းကို တူရိယာႏွစ္ခု တျပိဳင္တည္းတီးျခင္းကိုလည္း unison လို႔ေခၚပါတယ္။) C major scale တြင္ D ကို second interval (D သည္ C ၏ second degree ျဖစ္ေသာေၾကာင့္), E ကို third interval (E သည္ C ၏ third degree ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ / 1C-2D-3E ), F ကို fourth interval (F သည္ C ၏ fourth interval ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ / 1C-2D-3E-4F ) .. စသည္ျဖင့္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္ ။ C မွ အသံတစ္ျပန္ C ကိုေတာ့ octave လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ဒီနည္းအတိုင္း scale အားလံုးကို ေရးခ်ျပီး ေလ့က်င့္ပါ ။ တီးလည္းတီးၾကည့္ပါ ။ J

(ေနာက္တဆင့္မသြားမီ ေအာက္ကေလ့က်င့္ခန္းမ်ားကို ေက်ညက္ေအာင္ေလ့က်င့္ေပးပါ။)

ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား-၁

ေလ့က်င့္ခန္း-၁ အေျဖမ်ား

Interval အေၾကာင္းကို ေယဘုယ်သေဘာေပါက္ျပီးေနာက္ ထပ္မံျပီး အေသးစိတ္  ေလ့လာၾကည့္ ပါမယ္ ။ (ထြက္မေျပးနဲ႔ေနာ္ ..ကိုကို … အခုမွေကာင္းခန္းေရာက္တာ .. :P )

Intervals မ်ားကိုထပ္မံပိုင္းျခားလိုက္တဲ့အခါမွာ …

• Major intervals
• Minor intervals
• Perfect intervals
• Augmented intervals
• Diminished intervals     … ဆိုျပီး ၅ပိုင္းရွိပါတယ္ ။

ပထမဆံုးမွတ္သားဖို႔က Major intervals ေတြပါ ။

ပံုမွာျပထားတဲ့အတိုင္း 2^nd,3^rd,6^th and 7^th degrees မ်ားဟာ Major intervals မ်ားျဖစ္ပါတယ္ ။ ၄င္းတို႔ရဲ႕ အမည္မ်ားႏွင့္ ပါဝင္တဲ့ half steps (အကြာအေဝး) အေရအတြက္မ်ားကို တြဲျပီးမွတ္ထား လိုက္ပါ ။ ထို Major intervalsမ်ားကို half step တစ္ခုေလ်ာ့လိုက္ျခင္းျဖင့္ minor intervals မ်ားကို ရရိွပါတယ္ ။

Major intervals မ်ားကို one half step ေလ်ာ့ျခင္း (ဝါ) one flat ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ minor intervals မ်ားျဖစ္ေပၚလာပါတယ္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ Major ႏွင့္ minor ကြာျခားခ်က္သည္ one half step ျဖစ္ပါတယ္ ။ two half steps ရွိေသာ Major second ကို flatလုပ္လ်င္ one half step ရွိေသာ minor second အျဖစ္ရရွိပါတယ္ ။ four half steps ရွိေသာ Major second ကို flatလုပ္ျခင္းျဖင့္ three half steps ရွိေသာ minor second ျဖစ္လာပါတယ္ ။ သို႔ေသာ္ letter ၂လံုးျဖစ္ရပါမယ္ ။ ဥပမာ - one half step ခ်င္းတူညီေသာ္လည္း C to C# ေရး၍မရဘဲ C – Dbေရးမွသာ minor second interval ျဖစ္ပါတယ္ ။ Major intervals , minor intervals မ်ားႏွင့္ ပါဝင္ေသာ half steps အေရအတြက္မ်ားကို ေအာက္ပါဇယားအတိုင္း မွတ္သားထားႏိုင္ပါတယ္ ။

Major intervalsမ်ားကို M အၾကီးျဖင့္ေရးျပီး ၊ minor intervalsမ်ားကို m အေသးျဖင့္ ေရးေလ့ရွိပါသည္ ။

Perfect Intervals

4^th , 5^th degrees ေတြမွာေတာ့ Major , minor လို႔မေျပာဘဲ perfect 4^th , perfect 5^th စသည္ ျဖင့္ေခၚၾကပါတယ္ ။ unison ႏွင့္ octave တို႔သည္လည္း perfect intervals ေတြပါပဲ ။  အဓိက ေလ့လာမွာေတာ့ perfect 4^th & 5^th ပါ ။ ဘာေၾကာင့္ perfect လို႔ေခၚရလဲဆိုေတာ့ ၄င္းတို႔ကို invertလုပ္တဲ့အခါလည္း perfect ျပန္ရတာျခင္း ၊ ၄င္းရဲ႕အသံမ်ားသည္ harmony တြဲစပ္ရန္ျပီးျပည့္စုံေနျခင္း စသည္အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္ ။ Major intervals ေတြကို one half step ေလ်ာ့တဲ့အခါ minor intervals ျဖစ္ေၾကာင္းကို သိျပီးပါျပီ ။ perfect intervals ေတြကေတာ့ တစ္မ်ိဳးကြဲျပားပါတယ္ ။ perfect 4^th ကို one half step ေလ်ာ့တဲ့အခါ Diminished 4^th ဟုေခၚျပီး one half step ျမွင့္တဲ့အခါမွာေတာ့ Augmented 4^th လို႔ေခၚပါတယ္ ။ perfect 5^th လည္း ထိုအတိုင္းပါပဲ ။

Tritone

Tritone ဆိုတာ ထူးျခားမႈမ်ားႏွင့္ သီးျခားတည္ရွိေနတဲ့ intervalတစ္ခုပါ ။ Diminished 5^th ႏွင့္ Augmented 4^th တို႔ရဲ႕အမည္အတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ ၄င္းကို whole step 3ခု (half step 6ခု) ျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားျပီး Root ႏွင့္ Octave တို႔ၾကားတြင္ တဝက္တိတိပိုင္းျခား ထားပါတယ္ ။ ၄င္းမွ octave သို႔ျပန္သြားေသာအခါ (သို႔) invertလုပ္ရာတြင္လည္း tritone ကိုသာရရွိပါတယ ္။ ဥပမာ - C – Gb – C ။ D – Ab – D ။ E – Bb – E … စသည္ျဖင့္ျဖစ္ပါတယ္ ။ 

Advanced Intervals

Augmented and Diminished Intervals

Perfect intervals ေတြမွာ one half step ေလ်ာ့ရုံျဖင့္ Diminished ျဖစ္သလို ၊ one half step တိုးရုံျဖင့္လည္း Augmented ျဖစ္လို႔မွတ္ရလြယ္ကူပါတယ္ ။ Major intervals ေတြကိုလည္း one half step ေလ်ာ့ရင္ minor intervals ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီထက္ပိုလာတဲ့ intervalsေတြ ရွိပါေသးတယ္ ။

ဥပမာ-၁ တြင္ - D ဟာ C ရဲ႕ Major 2^nd interval ပါ ။ Major 2^nd ကို one half step တိုးေပးျခင္းျဖင့္ Augmented 2^nd interval ကိုရရွိပါတယ္ ။ Major 2^nd ကို one half step ေလ်ာ့ျခင္းျဖင့္ minor 2^nd interval ျဖစ္လာပါတယ္ ။ Major 2^nd ကို two half step ေလ်ာ့ျခင္းကိုေတာ့ Diminished 2^nd interval လို႔ေခၚပါတယ္ ။ half step ႏွစ္ၾကိမ္ေလ်ာ့တဲ့အတြက္ Double flat လို႔ေခၚတဲ့ flast sign ၂ခုကို ေရးသားထားပါတယ္ ။ Diminished 2^nd တြင္ half step အကြာအေဝးလံုးဝမရွိေသာေၾကာင့္ unison ႏွင့္အတူတူျဖစ္ေသာ္လည္း letter မတူညီပါ ။ C,Dဟူေသာ letter၂လုံးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Diminished 2^nd သာျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။

Example-2 ကို three sharps key ျဖင့္ေပးထားပါတယ္ ။ F#,C#,G#တို႔ပါဝင္ေၾကာင္း သတိျပဳပါ ။ C# ဟာ A ရဲ႕ Major 3^rd interval ျဖစ္ပါတယ္ ။ Augmented 3^rd ျဖစ္ဖို႔ one half step တိုးတဲ့အခါ ေနာက္ထပ္ sharp တစ္ခုကိုထပ္ေပါင္းေပးရပါမယ္ ။ C ၏မူလရွိေသာ sharp တြင္ ေနာက္ထပ္ sharp ထပ္ေပါင္းေသာအခါ Double sharp ဆိုျပီးေရးသားရပါတယ္ ။

Doubel sharp ႏွင့္ Double flat တို႔ကိုနားလည္ေအာင္ ဥပမာ-၃ႏွင့္၄တြင္ထပ္ရွင္းေပးထားပါတယ္ ။ ဥပမာ-၃ ။ Two flat key (Bb) ျဖစ္ပါတယ္ ။ Eb ဟာ Bbရဲ႕ perfect 4^th ျဖစ္ပါတယ္ ။ Diminished 4^th အျဖစ္ေျပာင္းတဲ့အခါ Eb ကိုေနာက္ထပ္ falt တစ္ခုထပ္ေပါင္းေသာေၾကာင့္ double flat ျဖင့္ေရးသား ရပါတယ္ ။ ဥပမာ-၄ ။ Five sharp key (B) ျဖစ္ပါတယ္ ။ F#ဟာ Bရဲ႕ perfect 5^th ျဖစ္ပါတယ္ ။ Augmented 5^th အျဖစ္ေျပာင္းတဲ့အခါ F# ကို ေနာက္ထပ္ sharp တစ္ခုထပ္ေပါင္းေသာေၾကာင့္ double sharp ျဖစ္သြားပါတယ္ခင္ဗ်ားးး ။ :D

ဒါကေတာ့ အမႈတြဲ(အဲ)အခ်ဳပ္ဇယားပါ :D

Intervals မ်ားအေၾကာင္းကိုေတာ့ နားလည္သြားပါျပီ ။ ပိုျပီးမွတ္မိသြားေအာင္ key အားလံုးမွာ ေလ့က်င့္လိုက္ပါ ။ ေရးလည္းေရး တီးလည္းတီးၾကည့္ပါလို႔ အခၽြန္ႏွင့္မ (အဲ) တိုက္တြန္းပါတယ္ ။ 

Inversion of Intervals

Intervalsမ်ားရဲ႕ အျပန္အလွန္စပ္ဆက္မႈသေဘာကိုနားလည္ဖို႔ inversion of intervals ေတြကို ေလ့က်င့္သင့္ပါတယ္ ။ intervalမ်ားကို Root မွစတင္ျပီး 2^nd , 3^rd , 4^th … 7^th ထိ (major , minor , perfect) စတဲ့ intervalမ်ားအားလံုးကို invertလုပ္ၾကည့္ပါတယ္ ။ invert လုပ္တယ္ ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ေျပာင္းျပန္လွန္လိုက္တာပါ ။ J ဥပမာ - Root – maj 2^nd , C – D ဆိုပါေတာ့ ။ C က Root , D က maj 2^nd ပါ ။ အဲဒါကို D ကို Root အျဖစ္ထားျပီး C ကို၄င္းရဲ႕ အေပၚမွာထပ္တင္လိုက္တဲ့အခါ D – C , Root – minor 7^th ဆိုတဲ့ interval ကိုရရွိပါတယ္ ။ ေအာက္ကဇယားမွာ C major scale ရဲ႕ intervals မ်ားကို invertလုပ္ျပထားပါတယ္ ။ 

Intervalsမ်ားကို invertလုပ္တဲ့အခါ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာမယ့္ intervals မ်ားကို ေအာက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ မွတ္သားႏိုင္ပါတယ္ ။

1. 2^nd မွ 7^th , 3^rd မွ 6^th အျပန္အလွန္ေျပာင္းလဲပါတယ္ ။
2. perfect intervalမ်ားကေတာ့ perfect အျဖစ္ျပန္ရပါတယ္ ။
3. major intervals မ်ားက minor intervals ျဖစ္လာပါတယ္ ။
4. minor intervals မ်ားက major intervals ျဖစ္လာပါတယ္ ။
5. augmented intervals မ်ားက diminished intervals ျဖစ္လာပါတယ္ ။
6. diminished intervals မ်ားက augmented intervals ျဖစ္လာပါတယ္ ။
7. tritone ကေတာ့ triton အျဖစ္သာျပန္ရပါတယ္ ။

Compound Intervals

Compound Intervals မစခင္မွာ C major scales  ရဲ႕ intervals မ်ားကို တစ္ေခါက္ျပန္ၾကည့္ လိုက္ပါမယ္ ။

၄င္း Intervals မ်ားကို ovtave ထက္ေက်ာ္လြန္ျပီး ထပ္မံေပါင္းစပ္ေသာအခါ 9^th , 10^th ,11^th ,12^th စတဲ့ compound intervals မ်ားျဖစ္ေပၚလာ(ဝါ) ေခၚပါတယ္ ။ ေအာက္ကပုံကိုၾကည့္ပါ ။

ဒါေတြကေတာ့ C scale ရဲ႕ compound intervals မ်ားပဲျဖစ္ပါတယ္ ။ ေပါင္းစပ္ပုံကို ဇယားျဖင့္အလြယ္တကူ မွတ္သားႏိုင္ပါတယ္ ။

ဒီေနရာမွာ သခ်ၤာနည္းျဖင့္တြက္လို႔မရပါဘူး ။ Octave သည္ 8  , second သည္ 2 ျဖစ္တဲ့အတြက္ 8+2=10 ဆိုျပီးတြက္မရပါ ။ 2^nd သည္ octave ကိုေက်ာ္ျပီး ၉ၾကိမ္ေျမာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ intervalျဖစ္တဲ့အတြက္ 9^th interval လို႔မွတ္ယူရပါမယ္ ။ သခ်ၤာနည္းကို ၁ေလ်ာ့ျပီး မွတ္မွ မွန္ပါမယ္ ။ ေနာက္ထပ္ဇယားတစ္မ်ိဳးကိုမွတ္ထားလိုက္ပါအံုး … J

Semitones ဆိုတာ ပါဝင္တဲ့ half steps အေရအတြက္ကိုေျပာတာပါ ။ Interval/alt ကေတာ့ Alternative descriptor ပါ ။ half steps အေရအတြက္တူျပီး degreeကြဲျပားတဲ့ intervals ေတြပါ ။ ဇယားထဲမဆန္႔လို႔ အတိုေကာက္အမွတ္အသားမ်ားႏွင့္ ေရးေပးထားပါတယ္ ။

အတိုေကာက္အမွတ္အသားမ်ား - U = unison , m = minor , M = major , P = perfect , d = Diminished , A = Augmented … ။ ။